Het gaat goed met de waterkwaliteit van de Rotterdamse haven. Zo goed dat het water van de Margriethaven op de Maasvlakte nu als kraamkamer fungeert voor een schelpdier dat vrijwel geheel was uitgestorven: de inheemse platte oester. In de maand juli hing ARK Natuurontwikkeling in samenwerking met het Havenbedrijf Rotterdam daar ’tassen’ met lege oesterschelpen. Aan deze lege schelpen zullen zich dan hopelijk de larfjes van de platte oester hechten. Deze baby-oesters zullen vervolgens gebruikt worden om in de Voordelta een schelpdier rif tot ontwikkeling te laten komen

Ooit een groot deel van de Noordzee bedekt met schelpdierriffen, die voor een groot deel bevolkt werden door de platte oester. Deze riffen zijn de basis voor een gezonde Noordzee: vissen en andere dieren gebruiken ze als kraamkamer, om in te schuilen en om van te eten. Bovendien breken de riffen golven en beschermen zo de kust. Door overbevissing, gevolgd door een ziekte en een hele koude winter in 1963, stierf de platte oester voor een groot deel uit. Onlangs werden echter nieuwe oesterbanken gespot in de Noordzee en ontstond het vermoeden dat in de haven oesterlarfjes rondzwemmen.

Verplaatsbaar rif

Oesterlarfjes hechten zich graag aan de harde ondergrond van oesterschelpen. Door tassen met lege oesterschelpen in de haven te hangen, ontstaat een verplaatsbaar rif, of althans het begin ervan. Als er inderdaad baby-oesters op groeien, zullen de tassen verplaatst worden naar een meer geschikte plek om op te groeien. ARK-projectleider Gijs van Zonneveld: “De aanwezigheid van deze larfjes bewijst dat de waterkwaliteit in de haven behoorlijk is toegenomen. Als het water vervuild of zuurstofarm is, vind je er geen larven. Toch gaan we ze uiteindelijk verplaatsen. In de haven zelf is het te druk om oesterriffen te laten ontstaan. Daarom plaatsen we de schelpen met aangehechte larfjes straks in de Voordelta: een plek die wel geschikt is voor het kickstarten van riffen.”

Een voorbeeld van een schelpdierbank in de Voordelta. Beeld: onderwaterbeelden.nl

Helpen met schelpen

Om een geschikte kraamkamer in de haven te kunnen maken, zijn door middel van de actie ‘Helpen met Schelpen’ lege oesterschelpen ingezameld. Restaurants hebben oesterschelpen ingezameld die normaal gesproken in de vuilnisbak belanden. Dankzij het Havenbedrijf kan ARK nu op een pier in de Margriethaven onderzoek doen naar de aanwezigheid van de larven. Gijs van Zonneveld: “Ooit was 25% van de Noordzee bezaaid met oesterbanken. Hopelijk kunnen we met de oesters uit de haven die rijkdom terug laten komen. Over een paar weken weten we meer.”